فلسفه تعدد زوجات پیامبر(ص) و ائمه(ع) چیست؟
جواب : | |
اولاً، تعدد زوجات در آن زمان امرى بسیار عادى و متعارف و مطابق فرهنگ آن روز بوده و مربوط به همه جامعه بوده و عکس آن امرى غیرمتعارف به حساب مىآمده، امروزه در عربستان همان فرهنگ رایج است و ایجاد هیچ مشکلى نیز نمىنماید. در مسأله تعدد زوجات فلسفههاى متعددى وجود دارد که در ذیل به برخى از آنها اشاره مىشود و تحقیق بیشتر را با معرفى منابعى به خودتان مىگذاریم: فلسفه تعدد زوجات: مسأله تعدد زوجات یکى از احکام بسیار بااهمیت و ارزشمند از نظر اجتماعى و نظام خانوادگى دراسلام است. درقرون پیشین مستشرقین و اسلامشناسان غربى این مسأله را براسلام خرده مىگرفتند. اما تحقیقات اخیر و واقعیات و رخدادهاى اجتماعى قرن ما اهمیت این حکم را به آنان ثابت کرد به طورى که اندیشمندانى چون برناردشاو جان دیون پورت گوستاد لوبون و … در این رابطه از در تحسین آمدند و به حکمت آن گواهى دادند. زیرا: ۱ آمارهاى موجود درسطح جهان نشان مىدهد میزان تولد دختر غالبا بیش از پسر مىباشد. بنابراین تکیه بر «تک زنى» باعث مىشود همواره تعدادى از زنان تا آخر عمر از نعمت ازدواج محروم بمانند و درتجرد و عزوبت به سربرند واین ظلمىفاحش درحق آنان است ۲ در طول تاریخ همواره براثر حوادث و کوارث اجتماعى – مانند جنگها – تعداد بیشمارى از مردان تلف مىشوند و همسران آنان بىسرپرست مىگردند. طبیعى است که غالب مردان جوان حاضر به ازدواج با چنین کسانى براى اولین بار نیستند. بنابراین اگر از نظر قانون و نظام اجتماعى اینان نتوانند به عنوان همسر دوم گزینش شوند همواره بدون شوهر خواهند ماند و این نیز ظلم برآنان است و تنها راهحل آن جواز چندزنى باقیود و شرایط خاص است. جالب است بدانید که پس از جنگ جهانى دوم در آلمان چند هزار بیوه زن که سرپرستان خود را در جنگ از دست داده بودند به تظاهرات پرداخته و از کلیسا درخواست کردند که چند همسرى را مجاز گرداند. ولى کلیسا در برابر این خواست سرسختى نشان داد و همین باعث شد که پس از آن فساد و بزهکارى در آلمان به شدت رواج یابد. ۳ بلوغ جسمى و جنسى دختران معمولا چندین سال پیش از پسران است و درطول زمان همراه با رشد جمعیت بشرى باعث مىشود که در جامعه تک همسرگرا همواره انبوه کثیرى از زنان که آمادگى و علایق جنسى دارند در برابر مردانى فاقد شعور و درک جنسى قرارداشته و تمایلات جنسى آنان به نحو مشروع ارضا نگردد. ۴ از نظر روان شناسى تفاوتى اساسى بین ساختار روانى و گرایشها و عواطف زن و مرد وجود دارد. روانشناسان معتقدند که زنان به طور طبیعى «تک شوهرگرا» مىباشند وفطرتا از تنوع همسر گریزانند و خواستار پناه یافتن زیر چتر حمایت عاطفى و عملى یک مرد مىباشند و تنوع گرایى در زنان نوعى بیمارى است. ولى مردان ذاتا تنوع گرا و «چند زنگرا» مىباشند و چنان که مىدانید احکام اسلام همه متناسب با نیازهاى واقعى و ویژگىها و خصلتهاى ذاتى انسانها وضع گردیده است.افزون برآن زنان در ایام معینى قابلیت تأمین جنسى مردان را ندارند. اکنون باید پرسید در برابر این حقایق چه باید کرد؟ در این جا سه راه وجود دارد: الف) همیشه تعدادى از زنان درمحرومیت کامل جنسى به سربرند. ب) راه و روابط نامشروع و کونیسم جنسى گشوده شود. ج) بهطور مشروع و قانونمند باقیود و شرایطى عادلانه راه چند همسرى گشوده شود. کدام یک؟ دین مبین اسلام راه سوم که حکیمانهترین و بهترین راه است را گشوده و اجازه چندزنى را تنها به مردانى مىدهد که توانایى کشیدن بارسنگین آن را به نحو عادلانه داشته باشند و دستورات اکیدى در این زمینه براى آنان وضع نموده است و این نه تنها به ضرر زنان نیست بلکه درواقع بیشتر براى تأمین مصالح و منافع آنان است. در این جا ممکن است سوءالى دیگر پدید آید و آن اینکه چرا چند شوهرى مجازنیست؟ جواب آن است که: (۱) چنان که گفتیم این خلاف طبیعت و روحیات زن مىباشد. (۲) بدین وسیله بهداشت و سلامت نسل به خطر مىافتد. (۳) شناخت انساب و تمیز آنها از بین خواهد رفت. براى آگاهى بیشتر در این زمینه ر . ک : ۱ «نظام حقوق زن در اسلام» شهید مطهرى ۲ «زن در آیینه جلال و جمال» آیهالله جوادى آملى ۳ «تفسیر المیزان» ج ۴ علامه طباطبایى در مسأله زنان پیغمبر عوامل متعددى در کار بوده که بررسى فلسفه هر یک از آنها، بحث مستقلى مىطلبد. برخى از آنان به خاطر مسلمان شدن، مورد بىمهرى و تذلّل از ناحیه قوم و قبیله و طلاق از سوى همسر خود قرار مىگرفتند. برخى مایل به ازدواج با هر کسى نبودند. هم چنین ازدواج با برخى از آنها، موجب نزدیکى پیامبر(ص) با قبیله او مىشده و مشکلاتى که آنان در راه رسالت آن حضرت ایجاد مىکردند مرتفع مىشد و … اما درباره شبهاتى که بعضى مطرح مىکنند باید گفت: الف) آن حضرت تا سن ۲۵ سالگى در جامعهاى پر از مفاسد هیچ گونه ارتباط جنسى نداشته و در طهارت کامل زیسته است. ب) اولین ازدواج وى با خدیجه چهل ساله بوده و تا زمان حیات وى با هیچ کس دیگر ازدواج نکرده است. بنابراین ازدواجهاى متعدد ایشان همگام با عصر رسالت است و از زمانى آغاز مىشود که غریزه جنسى تدریجاً رو به کاهش مىرود. ج) شیوههاى رفتار جنسى آن حضرت با همسران خود، به گونهاى است که کاملاً با شیوه انسانهاى شهوتران متفاوت بوده است؛ مثلاً عایشه که جوانترین همسر پیامبر بوده، مىگوید: «هیچ گاه من عورت او را ندیدم و او مرا ندید». از طرف دیگر انسانهاى شهوتران و تنوع طلب معمولاً از ازدواجهاى دائم شانه خالى مىکنند و به کامرانىهاى گذرا و آنى مىپردازند، در حالى که چنین چیزى در رفتار پیامبر(ص) هرگز مشاهده نشده است. شخصیت پیامبر(ص) و شیوههاى رفتار جنسى و قراینى که در بالا ذکر شد، همه و همه نافى صدق این فرض مىباشد. روشنى این مسأله تا آن جا است که مستشرقین غربى قرن اخیر، از این که پیشینیان آنها پیامبر(ص) را به شهوترانى متهم مىنمودند، پوزش خواسته و خلاف آن را معتقد شدند و در همین راستا، کتابهاى متعددى نگاشته شد؛ از جمله: «عذر تقصیر به پیشگاه محمد و قرآن» نگاشته: «جان دیون پورت» و… . براى آگاهى بیشتر در این رابطه بهتر است به کتابهاى زیر مراجعه فرمایید : فروغ ابدیت ، ج ۱ ، ص ۱۵۸ و ج ۲ ، ص ۵۲۸،جعفر سبحانى زندگانى حضرت محمد ، صفحات ۴۷۳ به بعد،رسولى محلاتى همسران رسول خدا،عقیقى بخشایشى زنان پیامبر اسلام،عماد الدین حسین اصفهانى نساء النبى(ص) The Philosophy Of The Marriages Of The Holy Prophet Of Islam , W.O.F.I.S.P.O.Box 5022 Tehran . Iran اگر پیامبر(ص) و یا امامان(ع) با زنى ازدواج مىکردند گزینش آن با علم غیب نبود؛ چنان که حضرت نوح و حضرت لوط با زنانى ازدواج کردند که در زمره هلاک شدگان قرار گرفتند. بنابراین آیندهاى که هنوز نیامده، مبناى انتخاب و گزینش همسر براى انبیا نبوده است. |