پیامدهای فزونی ورود دختران به دانشگاه
دکتر سارا شریعتی تاکید کرد: اصولا پدیده و مشکلی به نام فزونی دختران به دانشگاه وجود ندارد که بتوان راجع به آن صحبت کرده و از مدیریت آن سخن راند.
به گزارش خبرنگار «زنان» ایسنا این مدرس دانشگاه در همایش «علل و پیامدهای فرونی ورود دختران به دانشگاه» با بیان این که با بزرگنمایی این خبر، نمایشی به وجود میآید که به کارگردانی نیاز مییابد، تصریح کرد: اصولا این توهم که مشکلی به نام پدیده مزبور وجود دارد، باید حل و رفع شود.
به گفته وی زنان امروز، رقیب مردان در بازار کار نیستند و بازار کار ایران، کاملا مردانه است و تنها حدود ۱۰ درصد بازار اشتغال را زنان در اختیار دارند. اگر افزایشی هم در ورود دختران به دانشگاه وجود داشته باشد، در رشتههای علوم انسانی و هنر است که اصلا راهی به بازار کار ندارند.
وی با بیان این که جامعه امروز ما از بیکاری و بحران در خانواده رنج میبرد، گفت: برای رفع این مسایل، دنبال مقصریم و این مقصران از اقشار آسیبپذیر جامعه یعنی زنان برگزیده میشوند و مقصران اصلی زنانی قلمداد میشوند که شاغل، بوده، فرصتهای شغلی را از مردان میربایند و دانشگاه را اشغال میکنند.
شریعتی با تاکید بر این که باید در کوتاه مدت از خبر افزایش ورود دختران به دانشگاه، افسونزدایی شود تا تبدیل به معضل نشود، اظهار داشت: افزایش آموزشهای زنان، شاخصهای توسعه نیافتگی آنها را از بین میبرد.
شریعتی خاطرنشان کرد: مشکل جامعه امروز، نه تعداد ورودی دختران به دانشگاه که بیکاری است و این امر هم ربطی به زنان ندارد.
علل کاهش ورود پسران به دانشگاهها به عنوان روی دیگر سکه باید بررسی شود
تحصیلات عالیه سبب میشود زنان قابلیت دفاع از حقوق خود را بیابند
به گزارش ایسنا دکتر سیدضیاء هاشمی از دیگر سخنرانان همایش، با اعلام این که برای بررسی علل افزایش ورود دختران به دانشگاه باید روی دیگر سکه همین علل کاهش ورود پسران را بررسی کنیم ، گفت: بر اساس آمار وزارت آموزش و پرورش در سالهای ۸۴ و ۸۵، حدود ۷ میلیون دانشآموز دختر و به همان نسبت دانشآموز پسر در ایران وجود داشته، داوطلبان کنکور نیز در سال ۸۵ ، شامل ۸۹۵ هزار دختر و ۵۲۸ هزار پسر بوده است. از میان هر ۱۰۰ نفر ، حدود ۲۹ دختر و ۲۹ پسر وارد دانشگاه شدهاند، بنابراین نسبت قبولی دختران و پسران نسبت یکسانی است.
این مدرس دانشگاه با بیان این که مساله بررسی چرایی کمتر شدن داوطلبان پسر برای حضور در دانشگاه است ، گفت: کارکرد دانشگاه برای دختران بر خلاف پسران، بالاست و پسران به این نتیجه رسیدهاند که برای داشتن آیندهای روشنتر بهترین مسیر به دانشگاه ختم نمیشود. اما برای دختران بهترین راه پیش رو، دانشگاه است.
وی گفت: تحصیلات عالیه صرفنظر از این که اشتغال را به همراه میآورد یا نه، منزلت اجتماعی میسازد و این موضوع ، سبب میشود که زنان قابلیت دفاع از حقوق خود را بیابند نه این که یک ژست باقی بماند.
هاشمی در ادامه با بیان این که زنان با سطح تحصیلی بالاتر در خانواده نقش دیگری مییابند، افزود: در چنین خانوادهای مدیریت یک جانبه مرد اعمال نشده و زنان نیز از حقوقی در تصمیمگیری بهرهمند میشوند؛ اما باید به یاد داشت که حقوق و تکالیف ، دو روی یک سکه هستند و در این صورت، زنان نیز باید مسوولیتهای بیشتری بیابند.
وی یکی از پیامدهای افزایش ورود دختران به دانشگاهها را افزایش زنان مجرد تحصیل کرده دانست که زندگی مجردی را پذیرفته یا ترجیح میدهند و باید امکانات زندگی از جمله مسکن برای آنها تامین شود. همچنین با توجه به این که بیکاری فارغ التحصیلان دختر، دو برابر پسران است، باید تحولی در بازار کار رخ دهد.
زنان با سواد و آگاه مربی بهتری برای نسلهای آینده میشدند
به گزارش ایسنا فرزانه نیکوبرش داد، استاد حوزه و دانشگاه در ادامه همایش با بیان این که جنبشهای زنان در تمامی جوامع سعی در اصلاح عقب ماندگیهای تاریخی زنان داشتهاند، گفت: از دهه ۷۰ میلادی به بعد، برای رفع تبعیض، برنامههای جنسیتی در توسعه مطرح شد و از جمله شاخصههای این بحث، آموزش ، اشتغال، بهداشت و مشارکت در حقوق سیاسی است.
وی با تاکید بر این که آموزش حق مسلم افراد است تا بتوانند خود را برای از پیش رو برداشتن موانع سیاسی توانمند سازند اظهار کرد: آمارها بدون استثناء نشان میدهد که تعداد زنان بیسواد از مردان بیسواد بیشتر است ، پیش از انقلاب، روند مطلوبی برای سوادآموزی در ایران وجود نداشته اما پس از انقلاب ، با برنامه اول توسعه ، شاهد ورود زنان در عرصه آموزش هستیم، با گشایش دانشگاهها پس از انقلاب فرهنگی به دلایلی نظیر مردانه قلمداد شدن برخی رشتهها شاهد کاهش حضور زنان در آموزش عالی هستیم.
وی در ادامه با بیان این که در سال ۷۳، ۷۴ زنان ۳۳ درصد کل دانشگاههای دولتی را تشکیل میدهند، افزود: در کادرهای آموزشی نیز تنها ۱۸ درصد زنان حضور دارند و ۸۲ درصد از آن مردان است، اما امروز با توجه به تغییرات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در جامعه، شاهد افزایش علاقه به تحصیل در زنان هستیم و اکنون حضور زنان در دانشگاه از سال ۸۰ تا ۸۵ روند رو به افزایش داشته است.
این مدرس حوزه دانشگاه با تاکید بر این که استفاده از ابزار آموزش در بحث توسعه، امر بسیار مهمی است ، گفت: با بالا رفتن نرخ سواد دختران به لحاظ کمی، وضعیت کیفیشان تغییر کرده و سبب مشارکت سیاسی بیشتر آنها شده است.
وی با ابراز این که از ۳۴ درصد کارکنان دولت که زن هستند تنها سه درصد مدیران ارشد هستند، افزود: از جمله پیامدهای منفی افزایش ورود دختران به دانشگاه آن است که با هر فرصت شغلی که در اختیار دختران قرار داده میشود، یک فرصت شغلی از دست پسران خارج میشود و دختران ، فرصت ازدواج را از دست داده و از همسری نیز محروم میشوند.
نیکوبرش داد با بیان این که از جمله پیامدهای مثبت این امر ، آن است که زنان با سواد و آگاه مربی بهتری برای نسلهای آینده میشوند، گفت: باید با تغییر نگرش جامعه به امر آموزش زنان به نهادینه کردن نگاه جنسیتی در برنامههای توسعه ملی پرداخته و در صورت بیکاری به پسران اولویت داده شود.
امروزه آموزش عالی تبدیل به یک مصرف فرهنگی شده است
دکتر سید محمد امین قانعی راد با بیان دو گفتمان اقتصادی و سیاسی در رابطه با حضور زنان در دانشگاه مطرح شده است، گفت: این که زنان، در جست و جوی کار یا برای دستیابی به سطوح مدیریت سیاسی وارد دانشگاه میشوند چندان کارا نبوده و میتوان برای این فزونی از الگوی دیگری به نام الگوی بیانی در برابر الگوی ابزاری پسران بهره برد.
وی با بیان این که امروزه صنعت کنکور در ایران شکل گرفته که ۱۰ برابر بودجه پژوهشی کشور در آن پول گردش دارد، اظهار داشت: در پس چنین سرمایهگذاریهایی، تنها عوامل اقتصادی وجود ندارد بلکه عوامل فرهنگی و اجتماعی نیز حضور دارد که آن منزلت اجتماعی است در همه کشورها آموزش عالی علاوه بر ابعاد اقتصادی و اشتغال، دارای مصرف فرهنگی نیز هست که این امر به ویژه در مورد ایران که دارای فارغ التحصیلان بیکار زیادی است مصداق مییابد.
این مدرس دانشگاه با تاکید بر این که مردان بر خلاف زنان که تقاضای اجتماعی دارند، با تقاضای اقتصادی هم روبرو هستند، افزود: زن خانواده به نیابت از سوی کل خانواده، در پی تامین حیثیت و منزلت اجتماعی خانواده است که این همان تئوری مصرف نیابتی است؛ امروزه آموزش عالی تبدیل به یک مصرف فرهنگی شده است و بر خلاف جوامعی نظیر آمریکا که آموزش عالی با بازار کار و سیاست در پیوند است، در ایران مشارکت زنان در اقتصاد و سیاسی بسیار اندک توسعه یافته و نرخ بیکاری زنان دو برابر مردان است، زنان در پی کسب ارج و منزلت اجتماعی خانواده هستند.
زنان از سوی نهادهای عمومی برای کارهای ایستا و کم درآمد و مردان برای مشاغل پر درآمد فراخوانده میشوند
به گزارش ایسنا در پایان همایش دکتر سهیلا صادقی فسایی ، رییس مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران با بیان این که در طول تاریخ علم جویی همواره کاری مردانه تلقی شده و زنان به طور رسمی یا غیر رسمی از آموزش کنار گذاشته می شوند، اظهار داشت: برای کنار گذاشتن زنان از حوزههای آموزشی و سایر حوزهها ، ایدئولوژیهای جنسی گرایانه خلق میگشته که با تمسک به ایدههایی چون وظایف مادری و ضعف فیزیکی ، کنار گذاشتن آنها را توجیه میکرده است.
وی در ادامه با بیان این که اگر چه امروز زنان به طور رسمی از تحصیلات محروم نمیشوند، گفت: با وجود آن که شاهد افزایش سریع زنان در حوزههای تحصیلی و روشنفکری هستیم، ولی تحلیل جزئیات نشان میدهد که زنان مدارک پایینتری را اخذ میکنند و در سلسله مراتب تحصیلی خصوصا فوق لیسانس و دکتری، درصد دختران به مراتب کمتر از پسران است.
به گفته وی عدم عقلانیت در برنامهریزی دانشگاهها نه تنها جایگاه زنان و مردان را به درستی در دانشگاهها که حضور آنها را در بازار شغل فردا نیز تبیین نمیکند.
این استاد دانشگاه با بیان این که اگر چه امروزه محیط دانشگاه و بعضی رشتهها زنانه شده است، افزود: هنوز حوزه اشتغال کاملا مردانه است و در حالی که زنان از سوی نهادهای عمومی برای کارهای ایستا و مشاغل کم درآمد فراخوانده میشوند، مردان فارغ التحصیل ، جذب مشاغل پر درآمد میشوند.
وی با تاکید بر این که پیش از بحث راجع به فزونی دختران یا کاهش پسران، بحث انتقاد به نظام دانشگاهی و عدم عقلانیت حاکم بر آن امر جدی است ، گفت: محدودیتهای موجود در ساخت اجتماعی برای دستیابی به قدرت و ثروت برای زنان سبب شده که این قشر، سرمایهاش را روی تحصیلات بگذارد و از این رهگذر ، سرمایه فرهنگی زنان میتواند ساخت خانواده را تغییر دهد و در آینده نیز شاهد شکل گیری خانوادههایی به شدت مشارکتی خواهیم بود.