پیشنهاد هستهیی دقیقهی ٩� مسکو **تاکید چین و روسیه بر حل مساله درچارچوب آژانس
مسالهی هستهیی ایران در نشست بعدازظهر امروز (سهشنبه) یا صبح فردای شورای حکام بر روی میز ۳۵ عضو این شورا قرار خواهد گرفت تا نظرشان را دربارهی سه سال بازرسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی از فعالیت هستهیی ایران اعلام کنند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دور جدید و فشردهیی از رایزنیها در وین در حال انجام است و به نظر میرسد روسیه تلاش میکند طرح خود را که به پیشنهاد دقیقهی ۹۰ مشهور است، برای حل مسالهی هستهیی ایران به کرسی بنشاند.
ارزیابیها از مذاکرات و رایزنیها در نشست فعلی شورای حکام حاکی از آن است که ائتلاف بر سر ارجاع مساله هستهیی ایران به شورای امنیت در حال شکست است.
یک مقام مسوول در گفتوگو با خبرنگار انرژی هستهیی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اعلام این مطلب اظهار داشت: مذاکرات از سوی تیم مذاکره کنندهی هستهیی ایران با کشورهای روسیه، چین و برخی از کشورهای اروپایی در حال انجام است. در حال حاضر چین و روسیه بر این که بررسی مساله هستهیی ایران در شورای حکام باقی بماند اتفاق نظر دارند، حتی برخی کشورهای اروپایی نیز این مساله را تصریح کردهاند.
وی در خصوص مذاکرات ایران با روسیه در نشست فعلی شورای حکام گفت: این مذاکرات بر روی چارچوب توافق شدهی طرفین در مذاکرات قبلی به ویژه در تهران میباشد.
این مقام مسوول در خصوص موافقت ایران با مدت زمان تعلیق فعالیتهای مربوط به غنیسازی در مقیاس صنعتی گفت: این زمان چیزی است که ایران پذیرفته در صورت پذیرش رسمی تحقیق و توسعه در ایران، آن را در چارچوب و زمانبندی مشخص بپذیرد.
وی در خصوص احتمال تصویب نشدن قطعنامه در نشست شورای حکام برای ارجاع ایران به شورای امنیت گفت: در حال حاضر کشورهای روسیه، چین و برخی کشورهای اروپایی منتظرند تا تفاهمات به دست آمده در آژانس از سوی آمریکا و متحدانش پذیرفته شود، چنانچه این تفاهم به دست آید، مسالهی هستهیی ایران در شورای حکام باقی میماند.
در همین حال شبکهی خبری بی.بی.سی گزارش کرد، احتمال میرود مسالهی هستهیی ایران در نشست بعدازظهر امروز شورای حکام در دستور کار اعضا قرار بگیرد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این شبکهی خبری تلویزیونی گزارش کرد، حس مشترک عمومی در میان دیپلماتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی این است که از بحرانی شدن شرایط اجتناب شود.
بر اساس این گزارش، فعالیتهای دیپلماتیک گستردهیی در حاشیهی نشست شورای حکام در حال انجام است تا راهی برای حل مسالهی هستهیی ایران یافته شود.
روزنامهی نیویورکتایمز نیز در گمانهزنی دربارهی طرح هستهیی مسکو به نقل از مقامات اروپایی نوشت: در نخستین روز نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی زمانی که روسیه پیشنهاد دقیقهی نودش را که به تهران اجازه میدهد، به تولید مقادیر اندکی سوخت هستهیی بپردازد، ارایه کرد، شکافی جدی میان روسیه و آمریکا و اروپا بر سر برنامهی هستهیی ایران پدید آمد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، این روزنامهی آمریکایی به نقل از یک مقام دولت آمریکا افزود: گزارشهای مربوط به ارایهی چنین پیشنهادی باعث شد تا کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجهی آمریکا با محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تماس بگیرد و بگوید «نمیتواند از این پیشنهاد حمایت کند.»
بر اساس این گزارش، تماس رایس با البرادعی پس از آن انجام شد که مدیرکل آژانس به خبرنگاران گفت: «مسالهی هستهیی ایران میتواند در حدود یک هفتهی آینده حل شود» و ظاهرا به پیشنهاد روسیه اشاره داشت.
نیویورک تایمز نوشت: استراتژی آمریکا این است که نشست شورای حکام که دوشنبه آغاز شده است، به بررسی قطعنامهی مصوبهی بهمنماه شورا بپردازد و ایران را به فورا به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد، اما مقامات آمریکا به وضوح از آن بیم دارند که هدف از پیشنهاد روسیه آهسته کردن این روند باشد.
مقامات آمریکایی گفتند که مقامات روس به آنها اطمینان دادهاند، هیچ پیشنهاد رسمی روی میز قرار ندارد.
سرگی لاوروف، وزیر امور خارجهی روسیه دوشنبه شب با رایس و استفان هادلی، مشاور امنیت ملی کاخ سفید شام خورد و قرار است امروز با جورج بوش، رییسجمهور آمریکا دیدار کند.
به گفتهی مقامات اروپایی که خواستند نامشان فاش نشود، بر اساس پیشنهاد روسیه، ایران به طور موقت تمامی فعالیتهای مربوط به غنیسازی در نطنز را تعلیق میکند، اما اجازه مییابد آنچه که روسها آن را فعالیتهای محدود تحقیقاتی در غنیسازی میخوانند، انجام دهد.
بر اساس این گزارش، مقامات یاد شده ادعا کردند، ایران باید با تعلیق تولید اورانیوم غنی شده در سطح صنعتی به مدت هفت تا ۹ سال موافقت کند، معیارهای بیشتری که به آژانس انرژی اتمی اجازه میدهد بازرسیهای فشردهتری انجام دهد را تصویب کند و شرکت سهامی مشترک غنیسازی اورانیوم در خاک روسیه را تاسیس کند.
یک مقام آگاه از نظرات البرادعی در این خصوص گفت: این پیشنهاد که هنوز علنی نشده است، باعث شد البرادعی ارزیابی خوشبینانهیی درباره حل احتمالی برنامهی هستهیی ایران داشته باشد.
این در حالی است که نیکلاس برنز، معاون امور سیاسی وزارت امور خارجهی آمریکا در مصاحبهای گفت که دولت متبوعش هیچ گونه پیشنهاد را که مستلزم توقف غنیسازی داخلی در ایران نباشد، نخواهد پذیرفت.
به گزارش ایسنا، این گزارش به نقل از یک مقام آگاه از مذاکرات رایس و البرادعی نوشت: رایس به البرادعی گفته است که واشنگتن میخواهد شاهد ارجاع مورد ایران به شورای امنیت ظرف یک هفته پس از نشست جاری شورای حکام باشد که در آن یک بیانیهی رییس شورای امنیت درخواست شود و به نقصهای گذشتهی ایران در بر آوردن تعهدات بینالمللیاش اشاره میکند و پس از آن مورد ایران برای بررسی ببیشتر به شورای حکام بازگردد.
براساس گزارش نیویورک تایمز، پیشنهاد روسیه برعکس موضع پیشینش است و به نظر میرسد از قصدش برای حمایت از ایران در برابر شورای امنیت ناشی شده باشد.
این گزارش حاکی است، این پیشنهاد هفتهی گذشته پدیدار شد یعنی زمانی که سرگی کیسلیاک، مذاکرهکنندهی هستهیی روسیه آن را به مقامات انگلیس، فرانسه و آلمان ارایه کرد.
وی گفته بود: ایران باید تعلیق کامل تمامی فعالیتهای مربوط به غنیسازی از جمله تحقیق و توسعه را مادامی که دربارهی این مجموعه مذاکره میشود، به حالت تعلیق کامل درآورد و زمانی که توافق حاصل شود ایران مجاز خواهد بود فعالیتهای محدود تحقیقاتی مربوط به غنیسازی را تحت برنامهی پیلوت انجام دهد. به محض آنکه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی دربارهی غنیسازی در مقیاس کوچک توافق کنند، مجلس ایران نیز بایست پروتکل الحاقی را تصویب کند.
به گفتهی یکی از مقامات، وقتی یکی از اروپاییها از کیسیلیاک پرسید، تعریفش از برنامهی پیلوت چیست؟ گفت که تعریفی واقعی برای آن ندارد.
این گزارش حاکی است، تعلیق فعالیتهای غنیسازی صنعتی و بازفرآوری دو تا سه سال طول خواهد کشید و در این زمان آژانس دربارهی فعالیتهای گذشتهی ایران تحقیق میکند و پنج تا شش سال دیگر طول میکشد تا اعتماد به ایران احیا شود.
کیسلیاک گفته است که یکی از خطرات این مجموعه میتواند این باشد که ایران به تسلط بر این فنآوری اندکی نزدیک شود. وی همچنین حدس زده است که ایران بعید است با این پیشنهاد موافقت کند، زیرا غنیسازی صنعتی را در بلند مدت محدود میکند.
نیویورک تایمز نوشت: با وجود آن که زمان بندی مشخصی برای اعمال تحریم علیه ایران مطرح نیست چین و روسیه با چنین کاری مخالفند.
این روزنامهی آمریکایی به نقل از یک مقام اروپایی نوشت: البرادعی در گفتوگو با وزیران خارجهی آلمان، فرانسه و فرستادهی عالی رتبهی وزارت خارجهی انگلیس و رییس سیاست خارجی اتحادیهی اروپا در وین که جمعه گذشته انجام شد ابراز داشت که لازم است ایران برای حفظ ظاهر به برخی فعالیتهای غنیسازی ادامه دهد.
اروپاییها که با علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کرده بودند، گفتند مساله حفظ ظاهر نیست بلکه حفظ اعتماد به آژانس اتمی و موضع قاطع در برابر ایران است.
نیویورک تایمز نوشت: مسالهی حیاتی برای ایران تسلط بر چرخهی سوخت با انجام غنیسازی است. در واقع لاریجانی یکشنبه تاکید کرد که ایران تولید در مقیاس کوچک سوخت هستهیی را حتی اگر به شورای امنیت برود، رها نخواهد کرد.
خبرگزاری رویتر نیز در گزارشی به نقل از یک دیپلمات نزدیک به مذاکرات ایران – اتحادیهی اروپا ادعا کرد: ممکن است ایران با بسط دادن تعلیق تولید صنعتی سوخت هستهیی در صورتی که مجاز به انجام غنیسازی تحقیقاتی شود، موافقت کند.
وی گفت: ایران آماده است در خصوص زمان تعلیق غنیسازی در مقیاس بزرگتر مصالحه کند، در صورتی که بتواند فعالیتهای تحقیقاتی هستهیی را حفظ کند. برخی کشورها نظیر روسیه و المان از این ایده حمایت کردهاند.
در همین حال خبرگزاری فرانسه نیز گزارش کرد، یک دیپلمات ایرانی در وین گفت که روسها از ایرانیها درخواست نکردهاند که فعالیتهای تحقیقاتیاش را برای مدتی کوتاه به حال تعلیق در آورد.
این در حالی بود که خبرگزاری اینترفکس به نقل از سرگی لاورف نوشت: پیشنهاد مسکو برای تاسیس شرکت سهامی مشترک غنیسازی اورانیوم ایران در خاک روسیه هم چنان به قوت خود باقی است، اما به بازگشت تهران به تعلیق غنیسازی اورانیوم بستگی دارد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، این خبرگزاری روسی از اتاوا گزارش داد، وزیر امور خارجهی روسیه پس از گفتوگو با پیتر مک کی، همتای کاناداییاش در نشستی خبری گفت: یک سری معیارها باید اتخاذ شود. منظورم احیای تعلیق در ایران از جمله بازگشت ایران به پروتکل الحاقی آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تصویب آن است.
وی ادامه داد: البته پیشنهاد تاسیس شرکت سهامی مشترک در روسیه هم چنان بر روی میز مذاکره قرار دارد. این امکان وجود دارد که برآورده شدن تمامی نیازهای بخش هستهیی صلح آمیز ایران تضمین شود.
خبرگزاری ایتارتاس نیز به نقل از لاورف نوشت: نتیجهی نشست آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در وین آغاز شده است، تنها در صورتی ممکن است قابل پذیرش باشد که پاسخهای کاملی را به پرسشهای باقی مانده دربارهی برنامه هستهیی گذشته ایران بدهد.
وزیر امور خارجهی روسیه گفت: هم چنین اهمیت دارد که از بروز موقعیتی که ممکن است رژیم منع اشاعه به خطر بیفتد، جلوگیری شود.
در همین حال، خبرگزاری کیودو نیز به نقل از مقامات وزارت امور خارجهی ژاپن گزارش کرد: وزیران امور خارجهی ژاپن و روسیه در گفتوگویی تلفنی در خصوص لزوم تداوم تلاشها برای حل مسالهی هستهیی ایران از طریق مذاکرات توافق کردند.
به گزارش ایسنا، تارو آسو، وزیر امور خارجهی ژاپن در این گفتگوی ۳۰ دقیقهیی به سرگی لاوروف، همتای روسیاش گفته است که در دیدار با منوچهر متکی، وزیر امور خارجهی ایران در توکیو از وی درخواست کرده است راهی را برای حل این مساله بر مبنای پیشنهاد روسیه بیابد.
کیودو به نقل از مقامات ژاپنی یاد شده افزود: لاوروف در پاسخ گفته است که روسیه ادامهی تلاشهای دیپلماتیک برای حل این مساله را مهم میداند و قصد دارد به مذاکرات با ایران در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که روز دوشنبه آغاز به کار کرده است، ادامه دهد.
روزنامهی « دی ولت» نیز با اشاره به نشست شورای حکام نوشت: شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار است امروز به بررسی گزارش مدیرکل این آژانس دربارهی برنامهی هستهیی ایران بپردازد. محمد البرادعی روز دوشنبه به صورتی غیرمنتظره ابراز خوشبینی کرد که راه حلی سیاسی به زودی برای این مناقشه پیدا شود.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این روزنامهی چاپ آلمان در ادامه گزارش کرد: بر خلاف او، آمریکا بر مطرح شدن این بحث در شورای امنیت اصرار دارد. تام کیسی، سخنگوی وزارت امور خارجهی آمریکا در واشنگتن اعلام کرده است، هیچ پیشنهاد یا ایدهی مشخصی که تعویق در ارجاع را خواستار باشد، مطرح نیست. وی هم چنین امکان حصول توافقی را بر سر این که مصالحهای برای غنیسازی اورانیوم در مقیاس آزمایشگاهی انجام بگیرد، رد کرد. کیسی ادعا کرد که برای غنیسازی هیچ فضایی برای مانور وجود ندارد. نباید به ایران اجازه دستیابی به این فنآوری را داد.
در این گزارش آمده است: در آژانس بینالمللی اتمی مستقر در وین، پیشنهادهای جدید متعددی برای مصالحهای هستهیی میان ایران و اتحادیهی اروپا در جریان است. گفته میشود که آژانس و روسیه پیشنهاد دادهاند دانشمندان ایرانی در آینده بتوانند در غنیسازی همکاری داشته باشند. اما تهران تاکنون بر انجام غنیسازی در خاک خود تاکید داشته است. در پیشنهاد دیگری آمده است که غرب به ایران اجازه دهد که غنیسازی را در چارچوبی محدود و آزمایشگاهی در ایران انجام دهد و در عین حال برای مدتی طولانی از غنیسازی صنعتی چشمپوشی کند.
در این گزارش آمده است: البرادعی روز دوشنبه در آغاز نشست شورای حکام به صورتی غیرمنتظره خوشبینیاش را نسبت به حل مسالهی هستهیی ایران ابراز کرد. وی گفت: امکان حل سیاسی مساله ظرف یک هفتهی آینده یا در همین حدود وجود دارد. در هفتههای گذشته پیشرفتهای بزرگی حاصل شده است. اهمیت دارد که دو طرف (ایرانی و اروپایی) دوباره به میز مذاکرات بازگردند. تنها راه حل توافقی جامع میان تهران و اتحادیهی اروپاست.
از سوی دیگر، نمایندهی چین در آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد: تمامی طرفهای مربوطه باید به دنبال راهحلی از طریق مذاکراک برای حل مسالهی هستهیی ایران باشند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران به نقل از چاینا برودکست، ژانگ یان، نمایندهی چین در آژانس بینالمللی انرژی اتمی که سمت مدیرکلی دفتر کنترل تسلیحات و خلع سلاح وزارت امور خارجهی کشورش را عهدهدار است، در وین اظهار داشت: پکن صادقانه امیدوار است مذاکرات به راهحلی مناسب برای مساله هستهیی ایران دست یابد.
وی با ذکر این که «ما میدانیم که مذاکرات هنوز ادامه دارد» افزود: چین از تمامی طرفهای مربوطه برای رسیدن به توافقی در چارچوب آژانس بینالمللی انرژی اتمی حمایت میکند.
خبرگزاری آلمان نیز در گزارش دیگری دربارهی نشست امروز شورای حکام نوشت: یک روز پیش از برگزاری مباحثات در خصوص برنامهی هستهیی ایران در برابر شورای حکام، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به صورت غیرمنتظره نسبت به حل این مناقشه ابراز خوشبینی کرد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این خبرگزاری همچنین نوشت: در همین حال پیشنهادات جدیدی برای مصالحه میان ایران و اتحادیهی اروپا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جریان است.
بر اساس این گزارش، شورای حکام قرار است این هفته به بررسی گزارش محمد البرادعی، مدیرکل آژانس دربارهی فعالیتهای هستهیی ایران بپردازد. ایران تاکنون برخی درخواستهای نشست اضطراری بهمنماه شورای حکام را مبنی بر تعلیق فعالیتهای هستهیی برآورده نکرده است.
در ادامهی این گزارش آمده است: اظهارات خوشبینانهی البرادعی ناظران سیاسی در آژانس را شگفتزده کرد. وی گفته است: در هفتههای گذشته پیشرفتهای بزرگی حاصل شده است. مهم است که دو طرف ایران و اروپایی دوباره به میز مذاکرات بازگردند.